Bebeklerde İshal

İki gündür 15 aylık kızım, katılığı sıvıya yakın kaka yapıyor.

Yedirdiğim meyvelerden mi? İçtiği sudan mı? diye sebebini bulmaya çalışırken, bir yandan da bol sıvı verdim.

Bu sabah, Dr Benjamin Spock'un kitabı Bebek Bakımı ve Eğitimi kitabından "ishal"i okudum.

Bakın ne faydalı bilgiler var. Hepsini aktarıyorum.

SÜT ÇOCUKLARINDA İSHAL:

• Bebeğin bağırsakları bir iki yaşına kadar oldukça naziktir. Daha büyük çocuklara ya da yetişkinlere hiç zarar vermeyen bazı besinler, ya da yetişkinlere hiç zarar vermeyen bazı besinler, ya da mamasına konan şeker, onun bağırsaklarını bozabilir. Bu yüzden de bebeğe nezlemizi bulaştırmamaya çalışır, sütünü büyük bir itinayla sterilize eder ve yeni besinleri ihtayatla veririz.

Bebeğin her zaman iyi olan kakası bir gün birdenbire çok sulu hale gelirse, çocukta bir bağırsak rahatsızlığı bulunduğuna emin olabilirsiniz.Kaka sulanırsa başka değişiklikler de kendini gösterir.

Örneğin kokusu ve rengi değişir (yeşil olur) ve çocuk daha sır abdest etmeye başlar. Fakat çocuğun bağırsaklarından rahatsız olduğunun en belirgin işareti, kakasını daha sık yapması değil, kakasının kıvamının değişmesidir.

• Çocukta ishal tehlikesiz olabilir ve çabuk tedavi edilir. Fakat çocuk kakasını sıvı gibi yapıyorsa, kakasının içinde iltihap ve kan varsa, çocuğun ateşi 39 dereceyi geçmişse ve kusuyorsa, gözleri içine kaçmış ve etrafı morarmışsa, ishalin tehlikeli olduğunu anlayabilirsiniz.

İhsal olan çocuklar ishal ağır olmasa bilederhal doktora gösterilmelidir. Gerekli tedaviye erken başlanırsa çocuk da kendini çabuk toparlar. Yukarıda sözünü ettiğimiz tehlikleli ishal belirtileri gösteren bebek hiç gecikmeden doktora gösterilmeli ya da hastaneye yatırılmalıdır.

• Doktor gelene kadar ishal tedavisi: Doktor herhangi bir nedenle ancak saatler sonra çocuğu görmeye gelecekse, o zaman a kadar ishal olmuş bebek için neler yapabileceğinizi anlatacağım. Fakar siz bildiklerinizin her şeyi halletmeye yeteceğini ve doktordan vazgeçebileceğinizi sakın aklınıza getirmeyin.

Çocuğunuz sadece anne sütüyle besleniyorsa, onu eskisi gibi emzirmeye devam edin. Her zamankinden az emiyorsa, daha iyi. Eğer bebeğe katı besinler vermeye başlamışsanız, doktor gelene kadar bu besinleri kesin. Anne sütüyle beslenen bebeklerde ishal çoğu zaman herhangi bir pehrize ihtiyaç duyulmadankolayca geçebilir.

Çocuğu biberonla besliyorsanız ve hafif ishali varsa, doktora danışma olanağı bulana kadar sütünü yarı yarıya suyla kaşıltırın. Çocuğu istediğinden fazla süt içmesi için zorlamayın. Çocuk, içtiği süt miktarı azlığından daha sık acıkmaya başlarsa, mama saatlerini daha sıkılaştırabilirsiniz. Bebeğinize doktor olmadan, kendi kendinize bakmaya mutlaka mecbursanız, kakası normal hale dönünceye kadar yaı yarıya süt su karışımı vermeye devam edebilirsiniz. Bu rejime bütün bir gün, bebeğin yeniden iştahı açılana kadar devam edilebilir. Bundan sonraki iki gün, süte dörtte bir oranında su karıştırır, üçüncü gün ise iştahı normale dönerse normal olarak sütünü verebilirsiniz.

İştahı düzelmemişse çocuk hala hasta demektir. İştahı normal hale dönmemiş çocuğa, hastalanmadan önceki biberonunu vermemeniz daha doğru olur. Hafif görünen bie ishal iki üç gün içinde geçmezse, bunu ağır ishal seymak gerekir, artık çocuğu mutlaka doktora götürmeniz şarttır.

Hafif ishalde, çocuk önceden katı besinler almaya başlamışsa bunları, doktor gelene ya da ishal tamamen geçene kadar kesin.

• Ağır ishalde doktor gelene kadar ne yapılabilir? Çocuğunuzda ağır ishal belirtileri görülüyorsa, doktor gelene kadar kendisine sudan başka hiç bir şey verömeyin. İsterse, her iki üç saatte bir 25 ila 100 grama kadar su verebilirsiniz. Çocuğunuzu doktora göstermeden tedavi etmek zorundaysanız, o zaman "su diyeti" uygulayın. Yani onsekiz ya da yirmidört saat sudan başka bir şey vermeyin. Bu sürenin sonunda aşağıdaki sırayı izleyerek tercihen mamaya başlayabilirsiniz.

1. AŞAMA: Her zamanki gibi mamasının yerine havuç çorbası verin. Havuçta bağısak mükozasına yumuşatıcı bir etkisi yapan pektik maddelerden bol bol vardır. Havuç çorbasını şöyle hazırlayacaksınız: 500 gram havucuyıkayın (Çocuk 6 aylıktan büyükse 1 kilo olabilir) üst kısmını bıçakla kazıyın, iyice yumuşayıncaya kadar 1 litre suda pişirin. Pien havuçtan bir püre elde edin, içine su ve bir miktar tuz ilave edin. Hazırladığınız maddeyi buzdolabında saklayın. Bu mamayı verirken büyük emzikli bir biberon kullanmanız gerekir. Kimi ülkelerde bu havuç çorbası toz halinde eczanelerde satılır.

2. AŞAMA: Biberonu hazırlarken, her zaman kullandığınızın sadece dörtte bir kadar süt kullanın, eksik kalan süt yerine de yukarıda tarif ettiğimiz havuç çorbasından katın. Bu suretle hazırlanan hazırlanan karışımı 20 dakika kaynatın. Biberonu her zamanki mama ölçünüzün üçte ikisi kadar doldurun. Kalanıyla iki biberon daha doldurabilirsiniz. Bebek üç saatte bir acıktığını belli etmeye başlarsa, bu mamayı severek yiyecektir. Fakat yemesi için bebeğinizi sakın zorlamayın, doymuş göründüğünde ısrar etmeyin.

3. AŞAMA: Bu defa her zamanki mama ölçüsünün yarısını kullanın, eksik koyduğunuz yarım ölçü süt yerine havuç çorbası ilave edin. Bu aşama da şeker koymayacaksınız.

4. AŞAMA: Normal süt ölçüsünün dörtte üçünü koyun, havuç çorbasıyla normal ölçüyü tamamlayın. Şeker koymayın.

5. AŞAMA: Bu defa normal ölçüde süt koyabilirsiniz. Kaynama sırsında kaybettiği suyu telafi için biraz da kaynamış su ilave edin. Şeker koymayın.

6. AŞAMA: Normal ölçüde süt koyun, fakat normal ölçünün üçte biri kadar şeker ilave edin.

7. AŞAMA: Normal biberona, her zamankinin üçte ikisi kadar ilave edin.

8. AŞAMA: Şekeri artık normal ölçüde koyabilirsiniz.

9. AŞAMA: Mamayı herzamanki gibi hazırlayın, artık yanlız fazladan kaynatmak gereği kalmamıştır, un da ilave edin.

10. AŞAMA: Katı besinlere yavaş yavaş başlayın. Bebeğin kakası, katı besin almaya başlayınca yeniden yumuşarsa, iki aşama geriden tekrar başlarsınız.

Bazı kimseler tam ya da kısmi pehrize giren bebeklerinacıkacağını ve üzüleceklerini düşünerek dertlenirler. Oysa çocukların, bir iki gün aç kalmaları ishalin tehlikeli bir hal almasından herhalde çok daha iyidir. Üstelik tehlikeli durumlarda çocukların daha uzun ve daha sık pehzir yapmalarının gerekeceğini de unutmamak lazım.,Çocuk 2 yaşını doldurduktan sonra ağır ishal tehlikesi azalır. İki yaşındanki, ya da daha büyük yaştaki bir çocuk hasta olursa, doktor gelene kadar yapılacak tek şey, çocuğu yataktan çıkarmamak, ateşini almak ve su, kaymağı alınmış süt ve havuç suyu gibi yiyecekler vermektir.